India

Rajasthan en Jaipur

Rajasthan
Rajasthan is de één na grootste deelstaat van India, vijf keer zo groot als Nederland en België samen en er wonen ongeveer 60 miljoen mensen. Het is misschien wel de meest kleurrijke van alle Indiase regio's. Een gebied met veel verschillende bevolkingsgroepen, een onherbergzame woestijn en een bewogen geschiedenis van maharadja's, veldslagen en karavanen. Om de grauwheid van de woestijn tegen te gaan, hebben de mensen in de staat alles aangegrepen om kleur te brengen. Van de tulband en kleding tot hun huizen en forten.
De markante bevolking, vrouwen met fleurige kleding en overdekt met veelal zilveren sieraden en de mannen met grote tulbanden en opvallende snorren geven een extra dimensie aan het 'sprookje' Rajasthan. De keerzijde van dit alles is dat Rajasthan nog een weinig ontwikkelde deelstaat is, die wat betreft inkomen per hoofd van de bevolking en uitgaven voor gezondheidszorg en onderwijs op een van de laagste plaatsen staan van alle Indiase deelstaten. De taal die hier gesproken wordt is Hindi en ook het daarvan afgeleide Rajastani.

De hindoe-cultuur neem er een aparte plaats in. Tijdens de islamitische overheersing van de Moguls, die van 1527 tot 1757 duurde, werd het hindoeïsme in Rajasthan levend gehouden door de Rajputs, een kaste van strijders en landbezitters, enigszins te vergelijken met de middeleeuwse ridders in Europa. Zij regeerden vanuit hun vorstendommen Jodhpur, Bikaner, Jaipur en Udaipur. Aangezien de Rajput-families zich niet verenigden en zelfs vaak onderling in oorlog waren, konden zij niet vermijden dat ook zij in het Mogul-rijk werden opgeslokt. Zij hielden echter sterk vast aan hun eigen cultuur en erecodes, en daardoor komt het dat de hindoes van Rajasthan zich in uiterlijk nog altijd onderscheiden van die in de rest van India.

Jaipur
In 1727, toen het Mogulrijk begon af te brokkelen was Sawai Jai Singh, een groot heerser in die tijd bezig met de bouw van Fort Amber, maar de bevolking groeide en voor hen stichtte hij vlakbij de stad Jaipur. Een briljante architect Vidyadhar Bhattacharya werd opgedragen om de stad te ontwerpen volgens de oude Hindoe traditie. Brede rechte wegen met aan weerszijden winkels, straten en stegen. De belangrijkste wegen verdeelden de stad in negen rechthoekige stadssectoren (chokdis).
Een muur met zeven poorten beschermde de stad tegen binnenvallende legers en wilde dieren uit de wildernissen die de stad omringden. De roze kleur werd aangebracht bij de bouw om het te laten lijken op de rode zandsteen gebouwen uit de mogulsteden. In 1876 werd het opnieuw geschilderd, tijdens het bezoek van de Prins van Wales. Sindsdien is roze de keur die symbool staat voor “welkom”. Naast de geverfde gebouwen zijn er ook gebouwen die echt van rood zandsteen zijn gemaakt, maar die in de loop van de tijd verbleekt zijn tot roze.
Hawa Mahal
Hawa Mahal, ook wel paleis der winden genoemd. Gebouwd in 1799, is Hawa Mahal een opmerkelijke constructie. Eigenlijk is het weinig meer dan een  vijf verdiepingen hoge façade met 953 balkonnetjes en nissen, die bedoelt waren voor de dames van het hof. Zij konden hier ongezien het straatleven bekijken. Het werd gebouwd door Maharadja Sawaj Pratap Singh en maakt deel uit van het City Palace.
City Palace
City Palace, een indrukwekkend complex opgetrokken in een charmante mix van Moorse stijlen. Jai Singh begon met de bouw en nu nog woont er de zoon van de laatste Maharadja. Er staan twee enorme zilveren vaten waar 9000 liter water kan. Deze zijn meegenomen door een Maharadja op zijn bezoek aan Europa. Hij wilde tijdens de reis geen enkel risico lopen door het drinken van buitenlands water en nam heilig Ganges water in voldoende voorraad mee!
Jantar Mantar
Maharadja Jai Singh, zeer geïnteresseerd in astronomie en astrologie, bouwde in de 18e eeuw de Jantar Mantar, een astrologisch observatorium met een indrukwekkende verzameling astronomische stenen instrumenten. De plaatsing van ieder gebouw is zorgvuldig gekozen, afhankelijk van de positie van de planeet of het sterrenstelsel dat bestudeerd wordt. Voor ieder teken van de dierenriem is een aparte meetconstructie neergezet. Een enorme zonnewijzer van maar liefst 27 meter hoog completeert het geheel, de schaduw van de zon legt vier meter per uur af over de marmeren schaal die er onder staat. Vele instrumenten verschaffen vandaag de dag nóg steeds nauwkeurige informatie.

Amber Fort
Met de bouw van het Amber Fort, gelegen op 11 kilometer van Jaipur, is eind 16e eeuw begonnen door Raja Man Singh en gedurende ca. 100 jaar uitgebreid door zijn nazaten. Het is een perfect voorbeeld van Rajput architectuur, een fascinerend mengsel van Hindoe en Moslimarchitectuur in rood zandsteen en wit marmer. Het Fort is op een berg gebouwd en als je vanaf het Fort naar beneden kijkt, zie je de zeer symmetrische paleistuinen midden in het meer. Om de top te bereiken word je er op de rug van een olifant naar toe gebracht.

In het fort vind je onder andere de Jai Mandir, de overwinningshal vol albasten reliëfs en ander kunstzinnige inlegwerk en de zenana, de vrouwenverblijven. Het hoogtepunt van het fort is Sheesh Mahal, het spiegelpaleis. Een ander bezienswaardigheid hier, is de tempel van Shila Mata, de godin-moeder. Haar beeld stond vroeger in Jessore, in Bangladesh, maar werd door Man Singh overbracht. Deze wordt iedere dag aanbeden door duizenden liefhebbers door middel van een buiging.